Extra kwaliteitseisen gastouderopvang

Voormalig minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) heeft aangekondigd extra kwaliteitseisen te willen vastleggen voor de gastouderopvang. Op dit moment zijn de extra kwaliteitseisen voor de gastouderopvang nog niet definitief. De verwachting is nu dat de kwaliteitseisen rondom 1 januari 2026 ingaan, zodat gastouders, gastouderbureaus, toezichthouders en handhavers voldoende tijd hebben om de maatregelen zorgvuldig uit te voeren.

waarom?

Er zijn op dit moment grote verschillen in de kwaliteit van opvang die gastouders aanbieden. Uit onderzoek blijkt dat een grote groep gastouders hoogwaardige gastouderopvang biedt, maar ook dat bij een deel van de gastouders sprake is van lage, of zeer lage pedagogische kwaliteit. Dit betekent dat er kinderen zijn die niet optimaal gestimuleerd worden in hun ontwikkeling. En dat is zonde van deze belangrijke, kleinschalige vorm van kinderopvang. Om de kwaliteit tussen gastouders te verkleinen heeft voormalig minister Van Gennip extra kwaliteitseisen voorgesteld.

voor wie?

Minister van Gennip wil maatregelen nemen om:

de begeleiding van gastouders door gastouderbureaus te verbeteren;
de professionaliteit van gastouders te verhogen;
het toezicht te versterken.

De extra kwaliteitseisen zijn dus niet alleen gericht op gastouders. Maar ook op gastouderbureaus en de GGD.

welke eisen zijn voorgesteld?

De extra kwaliteitseisen zijn gericht op gastouders, gastouderbureaus en de GGD. De voorgestelde extra kwaliteitseisen zijn nog niet definitief. De verwachting is nu dat de kwaliteitseisen rondom 1 januari 2026 ingaan, zodat gastouders, gastouderbureaus, toezichthouders en handhavers voldoende tijd hebben om de maatregelen zorgvuldig uit te voeren.

Gastouders

Ingevuld pedagogisch werkplan.
Achterwacht die binnen 15 minuten ter plaats kan zijn, in geval van nood. Ook voor gastouders waarbij minder dan vier kinderen tegelijk worden opgevangen.
Het opnemen van de vier pedagogische basisdoelen in de wet voor gastouders. Dit zijn de vier doelen die je al kent, het enige verschil is dat ze op dit moment nog niet zijn vastgelegd in de wet. Alles Kidz heeft je begin dit jaar een werkplan doen toekomen als voorbeeld.
Koppeling met maximaal twee gastouderbureaus, alleen voor nieuwe koppelingen. Bestaande overeenkomsten met ouders mogen doorlopen
De gastouder volgt, naast de coaching door de pedagogisch medewerker, jaarlijks nog zeven uur aan permanente ontwikkeling. Alles Kidz biedt hiervoor de cursussen reeds aan en gaat dit uitbreiden.
Bij de Beroepskracht kindratio (BKR) worden de eigen kinderen van de gastouder voortaan meegeteld tot 8 jaar (in plaats van 10 jaar).
Gastouders dienen ook Kinderopvangtoeslag (KOT) te ontvangen als de eigen kinderen van de gastouder gebruikmaken van gastouderopvang.

Gastouderbureaus

De pedagogisch beleidsmedewerker van het gastouderbureau biedt iedere gastouder jaarlijks drie uur coaching.
Pedagogische kennis op HBO werk- en denkniveau in eigen huis

Alles Kidz heeft haar eigen opgeleide coaches al die dit voor haar rekening nemen.

Wanneer?

De overheid heeft op 4 september 2024 bekendgemaakt dat de kwaliteitseisen voor de gastouderopvang op zijn vroegst rond 1 januari 2026 in kunnen gaan, wanneer de nieuwe wet- en regelgeving eind 2024 of begin 2025 wordt gepubliceerd. Reden hiervoor is dat alle partijen de mening delen dat voor de meeste maatregelen een implementatietijd van 12 maanden nodig is, vanaf het moment dat de kwaliteitseisen definitief gepubliceerd zijn.

Ben je op dit moment aan meer dan twee gastouderbureaus gekoppeld? Het voorstel van de overheid is dat je nieuwe koppelingen met ouders, vanaf de ingangsdatum van de kwaliteitseisen, nog maar met twee gastouderbureaus mag afsluiten. Maar dat bestaande overeenkomsten tussen ouders en gastouderbureaus kunnen doorlopen tot het laatste kind uit dat gezin, dat gebruik maakt van de gastouderopvang, de leeftijd van dertien jaar heeft bereikt. Of naar de middelbare school gaat.

Oftewel: als de kwaliteitseisen doorgaan zoals nu is voorgesteld, kun je nog langere tijd met meer dan twee gastouderbureaus samenwerken. Alleen nieuwe koppelingen kunnen dan vanaf de ingangsdatum van de kwaliteitseisen nog gestart worden met twee bureaus.

Wetten, Besluiten en Ministeriele Regelingen. Hoe zit dat?

Wetten. Een wet is een regel die door de overheid is gemaakt en voor iedereen geldt. De wet staat bovenaan, en geeft de grote lijnen aan. Voor gastouders is dit bijvoorbeeld de Wet Kinderopvang, waar in staat aan welke regels je moet voldoen om opvang te mogen bieden.

De wet kan alleen aangepast worden als zowel de Tweede Kamer als de Eerste Kamer instemmen met de wijziging.

Besluiten. Een Besluit is een aanvulling op de wet. Het geeft meer details over hoe de wet precies werkt in de praktijk. Een aanpassing die ze nu willen doen in het Besluit is bijvoorbeeld dat de eigen kinderen van de gastouder tot 8 jaar worden meegeteld, in plaats van tot 10 jaar.

Een besluit kan worden goedgekeurd door de regering (de ministers en de Koning), zonder dat de Eerste en Tweede Kamer hierover hoeven te stemmen.

Ministeriële Regeling. De Ministeriële Regeling is nog gedetailleerder dan de Besluiten. Voorbeelden hiervan zijn: de opleidingseisen voor nieuwe gastouders en welk opleidingsniveau de pedagogisch coach moet hebben vanuit het gastouderbureau.

Ministeriële Regelingen kunnen worden aangepast door de minister die verantwoordelijk is. In dit geval de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW).